Adequaat openbaar vervoernetwerk

We willen dat openbaar vervoer voor iedereen een aantrekkelijk, veilig en duurzaam alternatief is voor de auto, denk aan de bus, trein, hubtaxi en deelvervoer. Daarom blijven we investeren in plannen die zorgen voor betrouwbaar en toegankelijk openbaar vervoer. Ook zetten we ons in om bushaltes vóór eind 2026 beter toegankelijk en zoveel mogelijk rookvrij te maken.
Ondanks een landelijke lobby en brede steun in de Tweede Kamer is er voor 2026 geen extra landelijke bijdrage toegezegd aan het openbaar vervoer. Wel bezuinigt het Rijk ruim € 300 miljoen op het ov. Dit heeft gevolgen voor het OV-bureau: de kosten stijgen, terwijl de opbrengsten achterblijven.
Het Rijk onderzoekt in 2025 of het Social Climate Fund kan worden gebruikt voor een ‘Onderweg-pas’ (een ov-kaart voor mensen met een laag inkomen). Als dit doorgaat, kijken we samen met de Drentse gemeenten hoe we kunnen aansluiten bij dit initiatief.
De kosten voor de treindienst Zwolle–Emmen blijven in 2026 vergelijkbaar met 2025, maar worden aangepast voor inflatie. Samen met Overijssel zijn we verantwoordelijk voor de opbrengsten van deze dienst. Omdat nog niet alle reizigers zijn teruggekeerd, verwachten we lagere inkomsten. Voor 2026 zijn met het Rijk en Overijssel afspraken gemaakt over een bijdrage voor sociale veiligheid. Voor de verlenging (2028) en de nieuwe concessie (2028–2043) moeten nog extra middelen worden gereserveerd.
In juli 2025 is de nieuwe concessie voor de Vechtdallijnen gegund. 2026 staat in het teken van de invoering van deze nieuwe concessie met de winnende vervoerder.
Samen met het Rijk, ProRail en andere partners werken we aan een robuust spoor- en ov-netwerk, goed verbonden met overstappunten, stallingen, deelfietsen en P+R-voorzieningen. Binnen het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) lopen drie belangrijke projecten:

• Spoorverbinding Emmen–Rheine (Coevorden–Bad Bentheim. Eind 2026 moet de trein tussen Nederland en Duitsland volgens dienstregeling rijden;
• Nedersaksenlijn (Groningen–Almelo via Emmen). Het kabinet heeft medio 2025, door middel van de voorjaarsnota, € 1,9 miljard gereserveerd. In 2026 starten we met de uitvoering van de MIRT-verkenning. Het Rijk is hierin het bevoegd gezag. ProRail heeft ook een belangrijke rol. Dit vraagt extra inzet en middelen vanuit de regio en provincie Drenthe. Het vergt ook meer afstemming met gemeenten, onder meer over het tracé, woningbouw en stationsontwikkelingen;
• Flessenhals Meppel. Voor dit knelpunt is in totaal € 175 miljoen beschikbaar. Doel is om de treinloop robuuster te maken en snellere verbindingen tussen Zwolle en Groningen te realiseren. Rijk en provincie hebben hier een belangrijke coördinerende rol in. Ook wordt geïnvesteerd in overwegveiligheid.

Vanuit het collegeprogramma is € 18,5 miljoen vrijgemaakt voor investeringen in het spoor. Een deel daarvan is door uw Staten al toegekend. We stellen voor om het resterende deel van € 11,8 miljoen in te zetten voor onder andere cofinanciering van de Nedersaksenlijn.

We werken aan een beter mobiliteitssysteem in Drenthe. Dit bestaat uit hoogwaardig openbaar vervoer (trein, Qliner en Q-link), een basisnet met stads- en streeklijnen en een aanvullend net met scholierenlijnen en de hubtaxi.

Voor ontwikkeling en beheer van het openbaar vervoer zetten we in op de volgende punten:

• Versterken van het basisnetwerk: tussen de hubs rijdt minimaal elke 30 minuten een bus, van 7.00 tot 24.00 uur.
• Verbeteren van de toegankelijkheid: waar mogelijk combineren we onderhoud met verbeteringen aan bijvoorbeeld haltes.
• Onderzoek naar een Onderweg-pas: we verkennen of deze ov-kaart voor mensen met een laag inkomen ook in Drenthe haalbaar is.
• Bijdrage aan de busconcessie Groningen–Drenthe: we blijven financieel bijdragen aan de uitvoering.
• Verduurzaming van de busvloot: we zorgen ervoor dat alle bussen in Drenthe in 2030 rijden zonder uitstoot (zero-emissie).
• Bijdrage aan de treinconcessie Zwolle–Emmen (Vechtdallijnen / Blauwnet): we ondersteunen de uitvoering en de vernieuwing van de concessie voor 2028–2043.
• Snellere treinen richting de Randstad: we zetten in op meer en snellere treinen via bestaand spoor, vooral op het traject Groningen–Zwolle (waarbij we knelpunten zoals de flessenhals bij Meppel aanpakken).
• Samenwerking in de Nedersaksenlijn: we werken mee aan de MIRT-verkenning (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport) met het Rijk, de provincies Groningen en Overijssel en de betrokken gemeenten.
• Start van de treindienst Coevorden–Bad Bentheim: de verwachting is dat de verbinding in december 2026 in gebruik genomen wordt.

De internationale busverbinding tussen Emmen en Meppen is tijdens de coronaperiode gestopt. In de Duitslandagenda is voorgesteld deze verbinding te herstellen. De provincie Drenthe en Landkreis Emsland trekken hier samen in op.