Paragraaf 2.6 Verbonden partijen

Inleiding
 

De provincie Drenthe werkt via verbonden partijen samen aan de realisatie van haar strategische beleidsdoelen. Verbonden partijen zijn privaat- of publiekrechtelijke organisaties waarin de provincie zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Een bestuurlijk belang bestaat uit zeggenschap via vertegenwoordiging of stemrecht. Een financieel belang houdt in dat er sprake is van financiële betrokkenheid waarbij risico’s bestaan bij faillissement of wanprestatie.

De commissie BBV stelt dat het, wanneer niet strikt aan de wettelijke definitie van een financieel belang wordt voldaan, maar er wél een bestuurlijk belang is, wordt aanbevolen om de betreffende organisatie en de mogelijke risico’s toch in de paragraaf Verbonden Partijen op te nemen. Deze aanbeveling is in deze begroting overgenomen. Dit draagt bij aan het vergroten van transparantie en risicobewustzijn.

Om als provincie meer strategisch te kunnen sturen op verbonden partijen en te kunnen voldoen aan de gewenste informatievoorziening aan Provinciale Staten, is een beheersproces geïmplementeerd waarin relevante sturings- en verantwoordingsinformatie over de verbonden partij structureel wordt vastgelegd. De aansturing is daarmee meer integraal en eenduidig ingericht. De ontwikkelaccenten liggen op verzakelijking van de opdrachtverlening, beter inzicht in de performance van organisaties en de naleving van principes van good governance.

Het provinciale kader is vastgelegd in de Nota Verbonden Partijen (vastgesteld op 27 september 2023) en het bijbehorende Protocol Verbonden Partijen (geactualiseerd op 5 februari 2025). Daarin zijn werkafspraken vastgelegd tussen Provinciale Staten (PS) en Gedeputeerde Staten (GS) over de inrichting, sturing, informatievoorziening en evaluatie van verbonden partijen, aansluitend op de gewijzigde Wet gemeenschappelijke regelingen en het Besluit Begroting en Verantwoording.

Vanwege de diversiteit en omvang van het verbonden partijenlandschap is in overleg met PS een selectie gemaakt van de elf partijen die bestuurlijk, financieel en maatschappelijk het meest relevant zijn. Over deze partijen worden PS periodiek geïnformeerd, aanvullend op de reguliere planning-en-controlcyclus.

Overige verbonden partijen
Voor sommige van deze verbonden partijen zijn aanvullende afspraken gemaakt over de informatievoorziening aan PS, zoals kwartaalbrieven bij GAE of halfjaarrapportages van NOM en het MKB-fonds. Deze informatie wordt door GS voorzien van een duiding in relatie tot provinciale doelen, doelbereiking en risico’s. Met deze aanpak bevordert de provincie Drenthe transparantie, strategische sturing en verantwoordingskracht bij haar verbonden partijen.

Belangrijkste verbonden partijen

In 2025 zijn bij het vaststellen van het geactualiseerde Protocol verbonden partijen de belangrijkste verbonden partijen opnieuw aangegeven. De selectie is gemaakt om twee redenen. De eerste is om zo bij de belangrijkste verbonden partijen de betrokkenheid van PS te vergroten. De tweede reden is om te voorkomen dat onnodige bureaucratie ontstaat, doordat bij iedere verbonden partij een even uitvoerige toelichting gegeven wordt. Over elf verbonden partijen worden PS met regelmaat en uitvoeriger geïnformeerd dan ten aanzien van de overige verbonden partijen.

De belangrijkste verbonden partijen zijn:

Gemeenschappelijke regelingen:

1. Omgevingsdienst Drenthe
2. OV-bureau Groningen Drenthe
3. Prolander
4. Regio Groningen-Assen (RGA)
5. Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN)

Overige verbonden partijen:

6. Energiefonds Drenthe (revolverend fonds
7. Groningen Airport Eelde (GAE)
8. MKB-fonds Drenthe (revolverend fonds)
9. Nazorgfonds gesloten stortplaatsen
10. N.V. Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij (NOM)
11. WMD Drinkwater N.V.

Risico's
Overzicht verbonden partijen en risico's
Verbonden partijen brengen de onderstaande financiële risico’s met zich mee:

Gestort aandelenkapitaal bij deelnemingen
Een aandeelhouder in een vennootschap (deelneming) heeft een bedrag betaald voor de aandelen. In het geval dat de vennootschap slechte resultaten behaalt, kan sprake zijn van (gedeeltelijk) verlies van dit bedrag. Dit dient dan op de provinciale balans te worden gecorrigeerd.

Dividendopbrengsten van deelnemingen
Als een deelneming winsten behaalt, kan een deel van die winst als dividend worden uitgekeerd aan de aandeelhouders. Deze mogelijke inkomsten zijn een onzekere post doordat pas na afloop van een boekjaar blijkt of het verwachte resultaat is behaald.

Verstrekte leningen aan verbonden partijen
Zowel aan een aantal deelnemingen als aan enkele overige verbonden partijen zijn leningen en garanties verstrekt. Er bestaat een risico van niet-terugbetaling. Zowel ten behoeve van deelnemingen als van overige verbonden partijen zijn garanties/borgstellingen afgegeven.

Risico’s binnen Gemeenschappelijke Regelingen
Elke deelnemer aan een Gemeenschappelijke Regeling is in principe voor zijn aandeel verantwoordelijk voor mogelijke tekorten binnen de GR.

Onderstaand is het overzicht van alle verbonden partijen van de provincie Drenthe met de kerngegevens opgenomen. De opgenomen informatie over het eigen en vreemd vermogen en het resultaat, betreffen de meest recente gegevens waar wij thans over beschikken.